Roma antica foro romano colosseo altare della patria circo massimo roma virtuale 3d lazio

Ostia Antyczna

Antyczne miasto portowe, być może pierwsza kolonia Rzymu, położone w ujściu rzeki Tyber do Morza Tyrreńskiego, około 30 km na zachód od Rzymu – zachowane do dnia dzisiejszego ruiny są jednymi z największych pod względem powierzchni we Włoszech. Ponieważ od czasów starożytnych linia brzegowa odstępowała w ślad za morzem, obecnie port w dalszym ciągu znajduje się nad Tybrem, ale około 3 km od plaży.

Na wschód od Ostii znajdują się wyrobiska solne, z których najprawdopodobniej wydobywano sól morską już w środkowym i późnym okresie brązu (1400–1000 lat p.n.e.). Obok wyrobisk mogły we wczesnej erze żelaza (1000–700 lat p.n.e.) istnieć niewielkie wioski.

Zgodnie z przekazami takich autorów jak Enniusz, Liwiusz, Cyceron i Dionizjusz z Halikarnasu Ostia była założona przez czwartego króla Rzymu, Ankusa Marcjusza, w roku 620 p.n.e. Do tej pory nie udało się odnaleźć żadnych pozostałości archeologicznych, które można by datować na ten okres.

Za Republiki jako port wykorzystywano naturalne ukształtowanie terenu przy ujściu Tybru, dopiero w czasach Cesarstwa cesarz Klaudiusz zbudował sztuczną przystań, zaś cesarz Hadrian rozkazał wykonać kanał łączący port z Tybrem. Wówczas Ostia rozkwitła jako miasto, dodatkowo wzbogacona budowlami przez Marka Aureliusza i połączona z wiecznym miastem nową drogą – Via Portuensis idącą prawym brzegiem Tybru. Wraz z upadkiem politycznym i militarnym miasta Rzymu, Ostia straciła na znaczeniu, a port w ciągu stuleci zamienił się w bagno. Pomiędzy rokiem 827 a 844 Grzegorz IV odnowił miasto, zbudował fortyfikacje mające bronić je przed Saracenami i dał mu nową nazwę: Gregoriopolis.

Główna ulica Ostii to Decumanus Maximus – oryginalna, antyczna droga prowadzi obok starożytnej nekropolii przez miejsce, w którym znajdowała się dawna główna brama – Porta Romana. Inne interesujące obiekty to kompleks łaźni "cesarskich", dawne magazynów portowych i term Neptuna oraz położone tuż obok baraki straży. W centrum dawnej miejscowości, przy głównym placu, znajduje się antyczny teatr z II wieku, mogący pomieścić około 4000 widzów (częściowo zrekonstruowany w okresie rządów Mussoliniego).

W pobliżu głównego placu zrekonstruowano budynek Kapitolu, otoczony forum (ze świątynią Augusta) i budynkami term. Najlepiej zachowanym domem w Ostii jest Casa di Diana z dziedzińcem i zespołem licznych sal (można wejść na dach). Równie ciekawe jest Termopilum – antyczna kafejka z zachowanymi malowidłami ściennymi, spełniającymi funkcję menu.

Końcowy odcinek Decumano Massimo prowadzi w kierunku wschodnim, gdzie w starożytności mieściła się przystań, mijając pozostałości domów dawnych rzemieślników, kupców i sprzedawców (m.in. rzeźników, kowali) przez resztki bramy Porta Marina (inną główną bramą była Porta Laurentina, w południowej części murów miejskich). W pobliżu antycznej linii brzegowej znajdują się ruiny term Porta Marina.

Na terenie Osti Antycznej funkcjonuje także niewielkie muzeum – prezentuje turystom sarkofagi, malowidła oraz cenniejsze posągi (m.in. Mitry zabijającego byka).