Roma antica foro romano colosseo altare della patria circo massimo roma virtuale 3d lazio

Rzym Podziemny

 

 

Plac Nawona i Stadion Domicjana

Plac Nawona jest wspaniałym przykładem planu urbanistycznego w Rzymie powstały na miejscu antycznego stadionu zbudowanego za czasów Domicjana około roku 86 po Chr.Rozgrywały się na nim gry atletyczne w stylu greckim wysoko cenione przez cezara i niechętnie przyjmowane przez ludność miejską,która wolała krwawe i gwałtowne walki.

Stadion miał 275 m. długości i 106 m. szerokości.Zewnątrz znajdowały się łuki spoczywające na pilastrach z trawertynu oraz kolumny typu jońskiego w pierwszym rzędzie i typu korynckiego w drugim rzędzie. Dwa główne wejścia znajdowały się w centrum długości stadionu.Inne wejście znajdowało się na brzegu zaokrąglonym poprzedzone gankiem z kolumnami z marmuru tak zwana "Porta Santa".Sektor ten odkryty w latach 1936-1938 jest najlepiej zachowaną częścią wykopalisk i można go zwiedzać w całości.
Wykop stadionu posiadał dwa sektory. Z obliczeń ich długości można wnioskować, że  stadion mógł pomieścić około 30.000 widzów, co dokładnie zgadza się z liczbą podawaną przez katalogi regionalne.Po ustaniu funkcji stadionu na terenie wybudowano kaplicę poświęconą św. Agnieszce zamęczonej na placu w 304 r. W okresie średniowiecza teren stadionu był opuszczony,przeznaczony na uprawy ogrodnicze.Zaludnienie placu zapoczątkowało przeniesienie bazaru z Arakoeli na ten teren,co do dzisiaj nie utraciło swojej tradycji.

 

 

Stadio di Domiziano - Piazza Navona

www.stadiodomiziano.com

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Excubitorium siódmej brygady policji na Trastewere

Budynek został odkryty w 1866 roku podczas wykopów podjętych w celu  odnalezienia  dzieł sztuki w odniesieniu do antycznego muru, który wyłaniał się w prywatnym ogrodzie na placu góry kwiatów (Monte di fiore) naprzeciwko placu św.Crisogona,obydwa zaginione w ostatnich realizacjach planu urbanistycznego tej okolicy.

Już w pierwszych fazach wykopalisk,można było odgadnąć przeznaczenie odkrytych pomieszczeń odczytując napisy znajdujące się na ścianach ,z powtarzjącą się treścią – „siódma brygada policji”. Po tych napisach zidentifikowano budynek jako posterunek brygady policji pochodzący z II wieku po Chrystusie znajdujący się w domu prywatnym kupionym lub wynajętym od administracji publicznej.Budynek składa się z obszernej sali z sześciokątnym basenem  o wklęsłych bokach, naprzeciwko którego na ścianie południowej znajdują się eleganckie drzwi ozdobione łukiem,prowadzące do "larario"coś w rodzaju kaplicy chroniącej. "Genio excubitorii", jak wskazują napisy na ścianach.W pomieszczeniu umieszczonym na wschód z podłogą z ceramiki rozpoznano łazienkę. Nie ma pewności co do przeznaczenia sąsiednich pokojów po przeciwnej stronie budynku.

Na stronie północnej znajduje się wąski korytarz z miejscem na piwicę,przeznaczony  do przechowywania warzyw,ziarna i oleju.

 

 

Dom czynszowy zwany insula św.Pawła alla Regola

Sieć archeologiczna św.Pawła alla Regola znajduje się pod pałacem zwierciadeł na ulicy  św.Pawła alla Regola nr.16(Rione VII Regola) odpowiadającej  antycznej trasie ulicznej,która łączyła Cyrk Flaminio (circo Flaminio) z Polami Marcjańskimi (  Campo Marzio).Za panowania Domiziana  wzdłóż rzeki pomiędzy ulicą Pettinari i Arenula znajdował się  kompleks magazynów.

W epoce seweriańskiej dokonano w tej okolicy wiele zmian,wokół magazynów wzniesiono budynki o czterech kondygnacjach,ktore uległy zniszczeniu w pożarze.Za panowania Konstantyna powstał szereg budowli mający zabezpieczać domy przed powodzią.Po wielu latach domy zostały opuszczone.Dom czynszowy św.Pawła alla Regola został  zbudowany na drugim poziomie pod ziemią na głębokości około ośmiu metrów pod poziomem  istniejącej obecnie ulicy.Pierwszy poziom podziemny budowli  składa się z seri magazynów  z ery seweriańskiej zgromadzonych wokół dziedzińca.Wokół wznosi się nowoczesny  szeroki mur wzmacniający budowlę z piątego wieku,na której zbudowany jest Pałac Zwierciadeł.Na pierwszym piętrze pałacu posadzki wykonane są z mozajek o motywie geometrycznym w kolorze czarno białym z epoki seweriańskiej. 

 

 

Brama ośla i chodnik murów aureliańskich

Brama ośla jest najlepiej zachowaną z bram w pasie murów wyniesionych za czasów imperatora Aureliana w drugiej połowie III wieku po Chrystusie. W czasach Onoria (początek V w.) proste ogrodzenie przerodziło sią w prawdziwą fortecę z dwoma czteropiętrowymi wieżami połączonymi zakrytymi galeriami,nad którymi odbywał się codzienny obchód patrolowy. Bramę przecinała ulica  o nazwie Ośla  wzbudzająca fantazję pielgrzymów i przybyszy w trzecim i czwartym wieku.

Poza wieloma lęgendami krążącymi wokół nazwy bramy i ulicy wydaje się bardziej wiarygodne pochodzenie nazwy od konsula Asinio Pollione,za którego pod koniec  okresu republikańskiego została  wybudowana ulica Ośla.

 

 

Wzgórze  Testaccio

Nazwa wzgórza Testaccio pochodzi od jezyka łacińskiego (głowa),lub od ceramiki,z której wzgórze zostało utworzone,czyli ze skorup amfor połączonych klejem na bazie piasku i wapna pokrytych na szczycie warstwą ziemi ,co pozwalało  na uprawę roślin,tak,że wzgórze ma wygląd  naturalnego wzniesienia. Wzgórze ma  700 metrów w obwodzie i wysokie jest na 36 m..Łączna powierzchnia wynosi około 22,000 metrów kwadratowych.

Znaki rozpoznane na skorupach amfor pozwalają datować powstanie wzgórza na okres pomiędzy 140 lat po Chrystusie a połową III wieku.Większość glinianych skorup pochodzi z betyckich amfor przeznaczonych na przechowywanie oleju (prowincja rzymska  odpowiadająca dzisiejszej Andaluzji) ,mniejsza część skorup jest pochodzenia afrykańskiego.

 

 

Insula dell Aracoeli

Spośród pomników odkrytych  na stokach wzgórza kapitolińskiego najbardziej interesujący jest  wielopiętrowy budynek  u stóp schodów Aracoeli.

Budynek oparty o skalistą ścianę wzgórza posiada parter,półpiątro oraz cztery piątra z małymi mieszkaniami i pokojami,w których życie musiało być skromne i  niewygodne.

Budynek pochodzi z II wieku po  Chrystusie i odzwierciedla budownictwo  mieszkalne z epoki imperialnej. Dzielnice  składały sią z podobnych budynków,gdzie plebs żył w strasznych warunkach, narażony na zawalenia i pożary.

           

 

Groby na ulicy  Statilia

Dzisiejsza ulica Statilia znajduje się w miejscu antycznej trasy Carimontana,gdzie znajduje się wiele grobów z różnych epok i o różnych formach architektonicznych.Lepiej zachowany kompleks jest udostępniony turystom. Składa sią z czterech odrestaurowanych grobów usytuowanych w jednej lini odkrytych na początku XX w.

Pierwszy w porządku topograficznym jest grobem Publia Quinzio o zawodzie księgarza,jego żony i jego kochanki,pochodzący z około pierwszego wieku przed Chrystusem,zbudowany z kamienia tufowego w którym znajdują się drzwi prowadzące do wnętrza, pokoju pogrzebowego,częściowo wydrążonego w skale.

W drugim grobie pochowane były trzy osoby:Clodia,Marcia i Annia,jest w formie podobny do pierwszego,składa się z dwóch cel,do których prowadzą dwa wejścia umieszczone na zewnątrz korytarza,gdzie  znajdują się portrety zmarłych w formie płaskorzeźby. Trzeci grób jest gorzej zachowany od dwóch pierwszych.Czwarty pochodzi z pierwszej połowy pierwszego wieku przed Chrystusem.

 

 

Budowla zwana Ninfeo na ulicy degli  Annibaldi

Budowla zwana Ninfeo na ulicy degli Annibaldi została odkryta w 1895 r.podczas prac  otwarcia ulicy o tym samym imieniu.Dzisiaj przecięta jest murem wzmacniającym wiadukt.Pierwotnie posiadała formę półokrągłą ozdobioną nikiami,z których cztery do do dzisiaj pozostały widoczne.

Cała  półokrągła ściana jest ozdobiona  prostą rustyczną  mozajką..Pilastry wyłożone są maleńkimi muszelkami,inne większe muszelki znajdują się na środku.Inne przepiekne dekoracje wykonane są w masie perłowej i z emali ozdobione fragmentami półszlachetnych kamieni.Pochodzenie budowli datuje się na koniec okresu republikańskiego i początek panowania augustyńskiego

 

 

Swiątynia Mitry na Circo Massimo

W 1931 r.podczas prac na ulicy del Ara Massima zostały odkryte resztki świątyni Mitry z ery imperialnej ,ktora znajdowała się naprzeciwko więzienia cyrku Massimo.Budowla była miejscem kultu poświęconym wschodniemu bożkowi Mitrze,którego płaskorzeźba razem z innymi bóstwami znajduje się na ścianie.Autorem płaskorzeźby był pewien Tiberius Claudius Hermes,ktory w rezultacie danych wotów  sfinansował wykonanie podobizny bożka.

 

 

Audytorium mecenasów

Audytorium mecenasów odkryto w 1874 podczas prac wykonywanych przy otwarciu ulic Merulana i Leopardi.

Absyda auli była częścią wielkiego komplesu budowlanego  znajdującego się po obydwu stronach muru serviańskiego,który w późniejszych latach uległ rozbiórce.Zachowało się tylko tak zwane audytorium,pokaźna aula z absydą o długości 24 metrów,podzielona na przedsionek ,aulę właściwą ,półkola ze schodkami i podwójną rampę z wejściem na południowy wschód o szerokości mniej więcej dwóch metrów.Kompleks zrealizowany w całości o solidnej fakturze wskazuje na wiek antyczny.Dekoracje malarskie dobrze zachowane w momencie odkrycia dzisiaj są zaledwie widoczne.Sciany są pomalowane na kolor czerwony,ponad nikiami widoczny jest fryz z figurami zwierząt,wewnątrz nichie były ozdobione  obrazami pryedstawiającymi ogrody.Półkole posiada siedem wąskich stopni wyłożonych pierwotnie płytami z marmuru cebulowego(cipollino),z ktorych zachowały się jedynie fragmenty.Najwższa ściana auli i półkole udekorowane były  delikatnymi kandelabrami na szerokim tle z motywem roślinnym.Audytorim mecenasów można datować na późny wiek republikański,malarstwo zostało wykonane w erze Augustyna, środowisko zostało zidentifikowane z sektorem Willi mecenasów na Esquilino.

 

 

Ludus Magnus - sala ćwiczeń gladiatorów Koloseum

Na wschód od Koloseum pomiędzy ulicami Lubikana i  San Givanni in Laterano znajduje sie Ludus Magnus,główna sala ćwiczeń gladiatorów powstała w tym samym okresie co amfiteatr Flawia.Przedstawia jeden z wielu budynków wybudowanych w służbie dla Rzymu przeznaczonych na gry cyrkowe.Inne budynki tego rodzaju to Castra Misenatium,gdzie mieszkali marynarze floty Capo Miseno,profesionistów manowry żaglowców Koloseum.Równierz Armamentarium należy do budynków tego rodzaju,zwany również depozytem armi gladiatorów.

Saniarium służyło jako szpital do udzielania pierwszej pomocy,natomiast w  Spoliarium rozbierano ciała zmarłych gladiatorów,w Summum Choragium przechowywano maszyny sceniczne.

Ludus Magnus posiadało krużganek w formie czworokątnym z areną o formie elipsy,bardzo podobnej do areny w koloseum o zredukowanej  wielkości,połączona była z Koloseumpodziemnym korytarzem,co pozwalało  na bezpośrednie przejście gladiatorów na arenę przeznaczenia.

 

 

Grób Pomponia Hylas

Grób Pomponia Hylas znajduje się w parku Sciponi,pomiędzy ulicą Latina i Appia.Do kaplicy grobowej,pochodzącej z ery Julia -Claudia  prowadzą strome schodki .Według dekoracji rozpoznaje sią,że uczęszczana była aż do epoki Antonino Pio.Niektóre ornamenty modyfikowane były w epoce Flavia.Naprzeciwko schodów ma miejsce jedna z najstarszch mozajek ściennych odkrytych w Itali,wykonana z kostek szklanych na niebieskim tle,obramowanej jednym rzędem muszelek,gdzie zapisane jest imię małżonków-Pomponio Hylas i  Pomponia Vitalinis,których prochy zachowane są w urnach znajdujących się we wnęce ponad mozajką.

Kaplica jest piękna dzięki szlachetności dekoracji i żywych kolorów pokrywających wszystkie ściany z motywami  przedstawiającymi sceny mitoligiczne.Na tympanonie można zobaczyć Dioniza w skórze jelenia.Na ścianie frontowej  znajduje sie fresk przedstawiający taniec amorków i ptaków pomiedzy liśćmi winogron.

 

 

Akwedukt Panny na ulicy Nazareno

Resztki architektoniczne na ulicy Nazareno wskazują na widoczny jeszcze przebieg traktu akweduktu Panny. Zbudowany na rozkazu Agrypy w 19 wieku przed Chrystusem ,prowadzący wodę ze źródła przy domu Salone przez 10.500 km.wzdłóż ulicy Kolatina. Akwedukt  wchodził do wnętrza murów na wysokości Muro Torto i kończył się pomnikiem w termach Agrypy.Dziś jeszcze fontanna Trevi i fontanny na Placu Navona zasilane są z tego samego akweduktu.

Na wysokości dzisiejszego Placu Hiszpańskiego akwedukt do tego miejsca podziemny,pojawiał się nad powierzchnią ziemi i kontynuował wzdłuż podwyższonych arkad,z których do dzisiaj widoczne są resztki na ulicy Bufala. Trakt na ulicy Nazareno zbudowany jest ze sklepienia na życzenie Claudia w 46 roku przed Chrystusem,naprzeciwko antycznej ulicy siódmego królestwa .Pilastry i arki zbudowane są z bloków kamienia "peperino",obramowanie, już nie istniejące wykonane było z trawertynu. Opis dedykacyjny i prace kostrukcyjne przypisuje się na okres Claudia,widoczne dziś jeszczepo obydwóch bokach struktury. Podczas restauracji całego przebiegu akweduktu za czasów imperatora Adriana arki Nazareno zostały wzmocnione murem który w epoce późniejszej podwyższono jeszcze o metr w stosunku do planu orginalnego.